Alexa سرویسی است که در سال ۱۹۹۶ به دنیا عرضه شد که در نهایت شرکت آمازون این سرویس را خریداری کرد. به طور کلی، رتبه ی الکسا نشانگر جایگاه یک وب سایت نسبت به سایر سایت‌ها طی یک دوره ی ۳ ماهه است و برای تخصیص دادن چنین رتبه یی به یک سایت، سرویس الکسا معیارهای مختلفی را در نظر می‌گیرد که از آن جمله می‌توان به تعداد کاربران یونیک در هر روز و همچنین تعداد کل بازدیدها از صفحات مختلف سایت در ۳ ماه گذشته اشاره کرد. آنچه در مورد الکسا قصد داریم مورد بررسی قرار دهیم، این است که آیا واقعاً این رتبه معیاری برای موفقیت یک سایت محسوب می‌شود یا خیر؟ برای یافتن پاسخ به این سوال، با ما همراه باشید.
در وب فارسی، اکثر وب مسترها بر این باورند که هر چه رتبه ی سایتی بهتر باشد (توجه داشته باشیم که رتبه هر چه پایین‌تر باشد، بهتر است) آن سایت موفق تر است؛ اما واقعیت امر آن است که هر سایتی که رتبه ی پایینی داشته باشد، الزاماً سایت موفقی نیست چرا که این احتمال وجود دارد با ترفندهای تقلبی به رتبه ی پایینی دست یافته باشد!
معمولاً کسانی که رسانه ی وب را برای تبلیغات خدمات یا محصولات خود انتخاب می‌کنند، به دنبال سایت‌هایی می‌گردند که رتبه ی الکسای پایینی داشته باشند و این در حالی است که گر چه رتبه ی خوب الکسا به نوعی نشان از موفقیت سایت دارد، اما همیشه الزاماً این‌طور نیست چرا که این رتبه خیلی دقیق نیست و راه کارهای متفاوتی وجود دارند که از آن طریق می‌توان دست به کاهش رتبه به صورت Fake (فیک یا غیر واقعی) زد.
نکته ی جالبی که در مورد الکسا وجود دارد این است که این رتبه جایگاه سایت را در مقایسه با سایر سایت‌های یک کشور خاص مشخص می کند؛ حال اگر تعدادی وب مستر پیدا شوند و به صورت Fake اقدام به بهبود رتبه ی الکسای سایت خود کنند، مسلماً این کار تأثیری منفی در رتبه ی سایر سایت‌هایی که به صورت معمولی فعالیت می‌کنند خواهد داشت.
اگر چه که گفته می‌شود الکسا از الگوریتم بسیار پیچیده‌ای استفاده می‌کند که از آن طریق ترافیک غیر واقعی و اسپم ها شناخته شده و در محاسبه میزان محبوبیت سایت دخالت داده نمی شوند، اما ظاهراً چنین ادعایی خیلی صحیح نیست.
به طور کلی، نمودار رنکینگ الکسا را می‌توان به صورت گرافی که دارای یک محور عمودی و یک محور افقی است در نظر گرفت به این شکل که محور عمودی نشانگر تعداد کاربران بوده و محور افقی هم نشانگر رنکینگ سایت است. هر چه تعداد کاربران یک سایت بیشتر باشند، رتبه ی سایت به ۱ نزدیک‌تر است و هر چه هم که تعداد کاربران یک سایت کمتر باشد، رتبه ی آن سایت از ۱ فاصله ی بیشتری می‌گیرد تا جایی که سایت‌هایی با تعداد بازدید روزانه ی خیلی کم، اصلاً رتبه یی دریافت نمی کنند.
نکته یی که در اینجا می بایست مد نظر قرار دهیم این است که سایت‌هایی با رتبه ی نه چندان خوب، یک تغییر نسبتاً کوچک در تعداد بازدید کنندگانشان می‌تواند تأثیر قابل توجهی در رنکینگ آن‌ها داشته باشد اما هر چه سایتی از دید الکسا بهتر باشد، رنکینگ آن سایت با دشواری بیشتری دستخوش تغییر می شود.
اکنون که اطلاعاتی کلی در مورد الکسا پیدا کردیم، بایستی ببینیم که به چه شکل می‌توانیم متوجه شویم که الکسای یک سایت واقعی است یا غیر واقعی؟
نمودار پیشرفت سایت
یکی از چیزهایی که می‌تواند حاکی از غیر واقعی بودن رتبه ی الکسای یک سایت باشد، رشد ناگهانی در نمودار سایت است. به عبارت دیگر، اگر دیدید که نمودار سایتی همچون یک علامت تیک است -به عبارت دیگر، نمودار اول پایین بوده سپس ظرف چند ماه رشدی ناگهانی داشته- این نشانه می‌تواند حاکی از آن باشد که رتبه ی الکسای آن سایت تاحدودی غیر واقعی است (البته به یاد داشته باشیم که اگر سرویس آنلاینی واقعاً محبوب باشد و بلافاصله پس از لانچ، چندین هزار کاربران روزانه پیدا کند هم دقیقاً از چنین نموداری برخوردار خواهد شد اما در اکثر مواقع این‌گونه نیست!)
تعداد بازدیدکنندگان بر اساس کشور
اگر به سایتی همچون سایت‌های خبری، تفریحی و … که ۱۰۰ درصد محتوای آن‌ها به زبان فارسی است و به نظر می‌رسد که اکثر مخاطبین آن‌ها از داخل ایران هستند نگاه کنیم، بیش از۹۵ درصد از بازدیدکنندگان چنین سایت‌هایی به طور معمول از داخل ایران هستند؛ حال با نگاه کردن به بخش Visitors by Country، می‌توانیم بسنجیم که آیا این قضیه صحت دارد یا خیر؟ به عبارت دیگر، اگر درصد قابل توجهی از بازدیدکنندگان یک سایت با مشخصاتی شبیه به آنچه در بالا گفتیم از ایران بودند، معلوم می‌شود که رتبه واقعی است اما اگر مثلاً یک سایت زرد ایرانی از کشورهایی همچون ایرلند، لهستان، مالزی، آلمان و … ویزیتور داشت، به نظر می‌رسد که یک جای کار می لنگد!
البته این معیار همیشه نمی‌تواند دلیلی بر متقلب بودن وب مستر یک سایت باشد چرا که اگر کاربری از طریق وی پی ان اقدام به گشت زنی در وب کند، از دید الکسا چنین کاربری از طرف ایران نبوده و به عنوان کاربری از سایر کشورها -کشوری که روی وی پی ان ست شده است- تلقی می گردد.
میزان ماندگاری کاربران در سایت و تعداد صفحات دیده شده
Bounce Rate معیاری است که از آن طریق، میزان ماندگاری یک کاربر سنجیده می شود. به عبارت دیگر، اگر هر کاربری که وارد سایت ما می‌شود از محتوای سایت خوشش نیاید و بلافاصله سایت را ترک کند، Bounce Rate سایت ما افزایش می یابد.
حال اگر سایتی را دیدید که دارای Bounce Rate غیر طبیعی بود، این نشان از غیر واقعی بود رتبه ی الکسای آن سایت دارد. در حقیقت، اگر دیدید که سایتی دارای Daily Pageviews per Visitor خیلی زیاد بود -مثلا بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ صفحه در روز- این مسأله منجر به کاهش Bounce Rate می‌شود اما این در حالی است که کمتر اتفاق می‌افتد کاربری وارد سایتی شده و روی ۱۵۰ الی ۲۰۰ لینک مختلف کلیک کند و محتوای آن را بخواند؛ اما ربات ها به خوبی از عهده ی این کار بر می آیند!
Bounce Rate پایین منجر به افزایش رتبه ی Daily Time on Site می شود. در واقع، هر چه کاربران بیشتر در سایت باقی بمانند خب مسلماً درصد این معیار نیز افزایش می یابد. به طور کلی، مابین این ۳ معیار باید یک رابطه ی منطقی وجود داشته باشد و دستکاری در هم کدام از این معیارها، می‌تواند معیارهای دیگر را نیز دستخوش تغییر سازد.
سایت‌های آپ استریم
به طور کلی، منظور از Upstream Sites سایت‌هایی است که کاربران سایتمان پیش از مراجعه به سایت ما، یا از آن‌ها دیدن کرده‌اند و یا از طریق بک لینک های قرار داده شده در آن سایت‌ها، به سایت ما هدایت شده اند. یکی از این سایت‌ها معمولاً سایت گوگل است که وجود این سایت در لیست های آپ استریم طبیعی است چرا که بسیاری از کاربران از طریق سرچ در گوگل به سایت ما هدایت شوند.
اما سایر سایت‌ها را نیز باید رصد کرد. بسیاری از سایت‌هایی که دارای رتبه ی الکسای غیر واقعی هستند، دربرگیرنده ی سایت‌های پاپ آپ، سایت‌های تبلیغاتی و … در لیست Upstream Sites خود هستند. همکاری با چنین سایت‌هایی مسلماً منجر به بهبود رتبه ی الکسا می‌شود اما از نوع غیر واقعی آن!
تولبار الکسا
با نصب افزونه ی تولبار الکسا در مرورگر خود، هر موقع که اقدام به دیدن سایتی می کنیم، اطلاعات آن سایت برای سرویس الکسا ارسال می‌شود و این دست اطلاعات به منزله ی بخشی از الگوریتم محاسبه ی رتبه ی سایت‌ها هستند. حال اگر کاربران سایت شما از این تولبار استفاده نکنند اما کاربران سایت رقیب که تعدادشان هم به نسبت کمتر است این افزونه را نصب کرده باشند چه طور؟ خبر بد این که سایت رقیب رتبه ی به مراتب بهتری نسبت به شما کسب خواهد کرد.
راه‌کار چیست؟
اگر شما به دنبال سایتی برای تبلیغات می گردید، بهتر است قبل از هر گونه مذاکره یی معیارهای بالا را مورد بررسی قرار دهید و اگر هم خیلی روی این قضیه وسواس باشید، در صورت قبول کردن مدیر سایت تبلیغ دهنده، می‌توانید درخواست کنید تا اطلاعاتی از Google Analytics سایت خود را در اختیار شما قرار دهند چرا که گوگل آنالیتیکس به مراتب اطلاعات معتبری تری از آمار و ارقام یک سایت نسبت به الکسا در اختیار شما قرار می دهد.
به طور کلی هم توصیه می شود که الکسا را خیلی معیار موثقی برای سنجش سایت های مختلف قرار نداده و بلکه بیش از هر چیزی، خدمات و محصولاتی که یک سایت در معرض دید شما قرار می دهد را مبنا قراردهید.
منبع : سکان آکادمی
